به گزارش بنیاد علمی اندیشمندان؛ محمد عذیری در یادداشتی که به مناسبت فرا رسیدن بهار ۱۴۰۱ و نامگذاری سال جدید به عنوان سال «تولید دانش بنیان، اشتغال‌آفرین»، به رشته تحریر درآمده، نقش تولید دانش بنیان در تحقق اقتصادی پویا را توصیف کرد.
مطالبی که شاید برایتان مفید باشد
محمد عذیری- عضو بنیاد ملی نخبگان
کلید واژه های «تولید، دانش بنیان، اقتصاد» به تنهایی و در کنار یکدیگر حاوی ویژگی های منحصر به فرد مختلفی است که اهمیت علم و پژوهش برای تحقق اهداف اقتصادی و تولیدی را مشهود تر می کند. در يک اقتصاد منسجم، گسترش دانش و نوآوري منجر به تولید و اشتغال پایدار مي شود که اين خود، سبب افزايش بهره وري، افزايش درآمدها و کاهش تورم و بيکاري خواهد شد.
یکی از نقاط ضعف اقتصاد کشور کاهش میزان خلاقیت و عدم حرکت موازی گسترش علم و گسترش بنگاه های اقتصادی است. این موضوع به نوبه خود، اقتصاد و صنعت کشور را مصرف کننده فناوری های خارجی کرده است و این وابستگی زمینه آسیب پذیری اقتصاد کشور را در برابر تحریم بیگانگان فراهم می کند.
همچنین عدم مدیریت صحیح در شناسایی فرصت ها و تهدیدات اقتصادی پیش روی کشور توسط دولت ها، عدم توجه به توسعه شرکت های دانش بینان در دهه های گذشته و الگو های غلط مصرف از سرمایه های خدادادی موجب بروز مشکلات فراوانی در وضع معیشت مردم و از بین رفتن سرمایه های این کشور شده و از طرفی دیگر اقتصاد ضعیف موجب پیشرفت دشمن در جهات مختلف از جمله تهاجم فرهنگی به مرز های کشور گردیده است بطوریکه هم اکنون مشکل آزاردهنده کشور، مشکل اقتصاد و معیشت مردم است. از طرف دیگر نیز تحریم و فشار های حداکثری و طرح الگوي اقتصاد مقاومتی موجب شد تا از منظر ولایت فقیه، ” تولید دانش بیان” یکی از راه های مهم حل مشکلات اقتصادی کشور باشد.
اقتصاد دانش بنيان کلید واژه ای است که ضمن پذيرش اصول حاکم بر اقتصاد به دنبال آن است که نقش دانش و پژوهش را حائز اهمیت تر نشان دهد. از این رو شرکت هاي دانش بنيان مي توانند نقش مؤثري در اقتصاد ايفا نمايند چون در اين نوع اقتصاد انبارش دانش جايگزين انبارش محصول خواهد بود و در اين نوع اقتصاد بايد به دنبال قابليت هاي مزيت ساز بود. علاوه بر این تبيين مباني نظري و ادبيات مرتبط با آن، دریافت تجربيات کشور های توسعه یافته و پیشرو در اين حوزه و نيز برنامه ها و راهبردهاي آنان در خصوص نقش آفريني اثربخش براي تحقق اقتصاد مبتنی بر تولید دانش بنيان، مي تواند مفيد و مؤثر واقع گردد.
شعار سال ۱۴۰۱ با نگاهی تخصص گرایانه به مسئله مصرف علم بعنوان گامی جدید در عرصه ها و توان علمی کشور تعیین شده و این انتظار می رود که در پرتوی توجه به تخصص گرایی، سال ۱۴۰۱، سال عبور از مشکلات اقتصادی با رویکرد تولید دانش بنیان و صادرات باشد. بنا بر تحلیل های مختلف از شعار سال 1401، هدف غایت این شعار توجه بیشتر به محصولات دانش بنیان و کمک به ارتقاء توانمندی آن ها، با هدف رهایی از خام فروشی، فروش منابع طبیعی کشور و حرکت به سمت «تولید دانش بنیان» می باشد. به عبارت دیگر، راه «جهاد اقتصادی» و «اقتصاد مقاومتی»، از مسیر تولید دانش بنیان می گذرد.
در پایان تغییر نوع بازی و بازیگران اقتصادی کشور، استفاده حداکثری از نیروی انسانی متخصص، ایجاد برنامه های مدون برای جلوگیری از خروج و بازگشت نخبگان به کشور، توسعه و تقویت نهادهای علمی پژوهشی و تبیین فرآیند و اثرگذاری علم و دانش در سطح جامعه از مقوله های مهم تحقق شعار «تولید، دانش بنیان، اشتغال‌آفرین» خواهد بود.
